KHÁI NIỆM, ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP VÀ TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA ANKADIEN

1. Đồng đẳng

 C₃H₄  CH₂=C=CH₂ propadien

 C₄H₆, C₅H₈ ... C_nH_2n-2 (n ≥ 3) dãy đồng đẳng của ankadien.

 - Khái niệm: Ankadien là hidrocacbon không no, mạch hở trong phân tử có 2 liên kết đôi và có công thức chung là C_nH_2n-2 (n ≥ 3). 

2. Phân loại Có 3 loại

 - 2 liên kết đôi liên tiếp nhau:

   Ví dụ: CH₂=C=CH₂ propadien

 - 2 liên kết đôi cách nhau 1 liên kết đơn (ankadien liên hợp) 

   Ví dụ:

   CH₂ = CH – CH = CH₂ : buta – 1, 3 – đien (butađien). 

   CH₂ = C(CH₃) – CH = CH₂ : isopren.

 - 2 liên kết đôi cách nhau nhiều liên kết đơn.

   Ví dụ: CH₂ = CH – CH₂ – CH = CH₂ : penta – 1, 4 – đien

3. Đồng phân

C_nH_{2n - 2} có 2 loại đồng phân mạch hở.

 - Đồng phân ankin (n ≥ 2)

 - Đồng phân ankadien 

 + Đồng phân cấu tạo: Bao gồm đồng phân vị trí liên kết đôi và đồng phân mạch C.

 + Đồng phân hình học: Bao gồm đồng phân cis và trans

4. Danh pháp

a. Tên thông thường: Thay đuôi -an bằng đuôi -adien

 Ví dụ: 

   CH₂ = CH – CH = CH₂ : butađien. 

   CH₂ = C(CH₃) – CH = CH₂ : isopren.

b. Tên thay thế

Số chỉ vị trí nhánh – tên nhánh + Tên mạch chính + a + số chỉ vị trí nối đôi + dien.

 Ví dụ: Từ C₅H₈ Viết các đồng phân cấu tạo ankadien có thể có và gọi tên 

   CH₂ = C = CH – CH₂ – CH₃ : penta-1,2-dien

   CH₂ =  CH – CH = CH – CH₃: penta-1,3-dien

   CH₂ =  CH – CH₂  – CH = CH₂: penta-1,4-dien

II. Tính chất vật lý

 - Butađien là chất khí, isopren là chất lỏng (nhiệt độ sôi = 34^oC). Cả 2 chất đều không tan trong nước, nhưng tan trong một số dung môi hữu cơ như: rượu, ete.

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng