ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN HỢP CHẤT HỮU CƠ

I. Đồng đẳng

 - Đồng đẳng là hiện tượng các chất hữu cơ có cấu tạo và tính chất hóa học tương tự nhau nhưng thành phần phân tử khác nhau một hay nhiều nhóm CH₂.

 - Các chất thuộc cùng dãy đồng đẳng hợp thành một dãy đồng đẳng có công thức chung.

 - Sau đây là dãy đồng đẳng của các hidrocacbon

  + Ankan: C_nH_2n+2 (n ≥  1).

  + Anken C_nH_2n (n ≥ 2) .

  + Ankadien: C_nH_{2n - 2} (n ≥ 3). 

  + Ankin: C_nH_{2n - 2} (n ≥ 2).

  + Dãy đồng đẵng của benzen: C_nH_{2n - 6}  (n ≥ 6)

II. Đồng phân

1. Khái niệm về đồng phân

 - Đồng phân là các chất hữu cơ có cùng công thức phân tử nhưng cấu tạo khác nhau nên tính chất hóa học khác nhau.

 - Cần chú ý phân biệt đồng phân cấu tạo và đồng phân lập thể (đồng phân cis – trans).

2. Đồng phân của các hidrocacbon

 a. Ankan: C_nH_2n+2 (n ≥  1). 

   - Chỉ có một loại đồng phân mạch cacbon

 b. Anken: C_nH_2n (n ≥ 2) . 

 - Đồng phân xicloankan (n ≥ 3)

 - Đồng phân anken 

  + Đồng phân cấu tạo: 

    * Đồng phân vị trí liên kết đôi (n ≥ 4);

    * Đồng phân mạch C (n ≥ 4);

  + Đồng phân hình học.

    * Điều kiện để anken A - C(B) = C(X) - Y có đồng phân hình học: thì A # B và X # Y.

     * Đồng phân hình học gồm đồng phân cis và đồng phân trans:

        Đồng phân cis: mạch C chính cùng một phía của mặt phẳng chứa liên kết pi.

        Đồng phân trans: mạch C chính ở khác phía của mặt phẳng chứa liên kết pi.

c. Ankadien: C_nH_{2n - 2} (n ≥ 3). 

 - Đồng phân ankin

 - Đồng phân ankađien

  + Đồng phân cấu tạo: 

    * Đồng phân vị trí liên kết đôi 

    * Đồng phân mạch C

  + Đồng phân hình học.

d. Ankin: C_nH_{2n - 2} (n ≥ 2). 

 - Đồng phân ankin

  + Đồng phân cấu tạo: 

    * Đồng phân vị trí liên kết ba 

    * Đồng phân mạch C

 - Đồng phân ankađien

e. Dãy đồng đẳng của benzen: C_nH_{2n - 6}  (n ≥ 6)

 - Đồng phân cấu tạo: 

  + Đồng phân mạch nhánh.

  + Đồng phân vị trí nhánh trên vòng.

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng