SO SÁNH CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CÁC HALOGEN

I. THÀNH PHẦN, VỊ TRÍ CỦA NHÓM HALOGEN TRONG BẢNG TUẦN HOÀN

1. Thành phần

 - Nhóm halogen bao gồm các nguyên tố florine (F), clorine (Cl), bromine (Br), iodine (I) và atatine (At) - là nguyên tố phóng xạ. 

2. Vị trí trong Bảng tuần hoàn

 - Những nguyên tố halogen thuộc nhóm VIIA.

II. CẤU TẠO NGUYÊN TỬ, CẤU TẠO PHÂN TỬ HALOGEN

1. Cấu tạo nguyên tử

- Cấu hình electron lớp ngoài cùng của X là ns²np⁵. Dễ dàng thực hiện quá trình :

                 X₂ + 2e → 2X^‑

III. SỰ BIỂN ĐỔI TÍNH CHẤT CỦA HALOGEN VÀ HỢP CHẤT

1. Sự biến đổi tính chất vật lí của các đơn chất

 Đi từ florine đến iodine ta thấy :

 – Trạng thái tập hợp : Từ thể khí chuyển sang thể lỏng và thể rắn.

 – Màu sắc : Đậm dần.

 – Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi: Tăng dần.

2. Sự biến đổi độ âm điện

 – Độ âm điện tương đối lớn.

 – Đi từ florine đến iodine độ âm điện giảm dần.

 – Florine có độ âm điện lớn nhất nên trong tất cả các hợp chất chỉ có số oxi hoá –1. Các nguyên tố halogen khác, ngoài số oxi hoá –1 còn có các số oxi hoá +1, +3, +5, +7.

3. Sự biến đổi tính chất hoá học của các đơn chất

 - Tính chất hóa học đặc trưng của các halogen là tính oxi hóa mạnh và giảm dần từ F₂ → I₂.

  H₂ + F_­2­ → 2HF  (phản ứng xảy ra ngay trong bóng tối, ở đk thường và gây nổ).                   

  H₂ + Cl_­2­ → 2HCl (phản ứng xảy ra khi chiếu sáng hoặc có đun nóng và gây nổ (nếu tỉ lệ thể tích 1:1)).

  H₂ + Br_­2­ → 2HBr  (phản ứng xảy ra khi đun nóng) 

  H₂ + I_­2­   2HI  (phản ứng xảy ra ở nhiệt độ cao, phản ứng xảy ra không hoàn toàn (phản ứng thuận nghịch)).

* Kết luận: Tính oxi hóa mạnh và giảm dần từ F₂ → I₂.

* Kết luận: Tính oxi hóa mạnh và giảm dần từ F₂ → I₂.

   2F₂ + 2H₂O → 4HF + O₂

   Cl₂ + H₂O   HCl + HClO

   Br₂ + H₂O   HBr + HBrO

d. Halogen mạnh đẩy halogen yếu ra khỏi muối     

   F₂ + 2NaCl → 2NaF + Cl₂  (Điều kiện: Florine tác dụng với NaCl khan, đun nóng).

  2Cl₂ + 2NaBr → 2NaCl + Br₂ 

  2Br₂ + 2NaI → 2NaBr + I₂ 

* Kết luận: Tính oxi hóa mạnh và giảm dần từ F₂ → I₂.

4. Sự biến đổi tính chất hóa học của hợp chất

a. Sự biến đổi tính chất của HX

 - Tính khử của HX: Tăng dần từ HF < HCl < HBr < HI.

 - Tính axit của dung dịch HX: Tính axit tăng dần từ HF < HCl < HBr < HI. 

b. Sự biến đổi tính chất của HXO₄

 - Tính axit giảm dần từ HClO_4 > HBrO_4 > HIO_4.

c. Sự biến đổi tính chất của muối halide.

Dùng AgNO₃ làm thuốc thử:

  NaF + AgNO₃   →  không tác dụng

  NaCl + AgNO₃ → AgCl↓  + NaNO₃

                          màu trắng

  NaBr + AgNO₃ → AgBr ↓ + NaNO₃

                           màu vàng nhạt

  NaI + AgNO₃ → AgI↓ + NaNO₃

                          màu vàng

Trung tâm luyện thi - gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng