GÓP VUI NGÀY TẾT, KHI LẠM BÀN CÂU CA DAO: THỊT MỠ DƯA HÀNH CÂU ĐỐI ĐỎ...

Góp vui cùng ngày tết, khi lạm bàn về câu ca dao:

Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ
Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh.

Tết cổ truyền là ngày đặc biệt quan trọng đối với mỗi người Việt chúng ta. Không chỉ là nét đẹp văn hóa Việt mà còn là bước khởi đầu cho một năm mới, trong không khí hân hoan ấy, mọi người thường dành nhiều thời gian cho việc thăm viếng, mồ mả, ông bà, cha mẹ, bạn bè và người thân,... Cho nên, mọi người thường sao nhãng việc nấu nướng, bếp núc mà thức ăn chủ yếu là thức ăn nguội, đồ ăn nhanh như bánh mứt, thịt mỡ, bánh chưng xanh và thức uống có cồn như bia rượu. Vì thế bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành là thực đơn chính trong ngày tết còn câu đối đỏ là trang trí ngày tết (biểu tượng của sự may mắn).

Cây nêu, tràng pháo, câu đối đỏ là những vật phẩm thường dùng cho ngày tết cổ truyền cầu mong được những điều tốt lành trong ngày tết. 

Bánh chưng là một loại bánh cổ truyền trong ngày Tết của dân tộc Việt. Loại bánh này rất giàu dinh dưỡng, chứa đựng giá trị dinh dưỡng rất cao. Nguyên liệu để gói bánh chưng là sự kết hợp của gạo nếp, thịt ba chỉ và đậu xanh cung cấp đầy đủ chất đạm, chất béo, đường bột, khoáng chất và một số vitamin. Như vậy, Bánh chưng, thịt mỡ muốn ăn ngon phải biết kết hợp với dưa hành.

Bánh chưng, thịt mỡ có chứa nhiều chất béo, khi ăn sẽ mau ớn (không ngon), khó tiêu và uống rượu nữa thì rất dễ say và gây ra những bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa. Như vậy, dưa hành là giải pháp hợp lí nhất.

Phương thức muối dưa, bao gồm củ hành, củ kiệu, củ cà rốt, quả đu đủ... rửa sạch, cắt nhỏ, phơi một đến hai nắng và dầm trong lọ thủy tinh hay vại sành cùng với các gia vị như có chút dấm, rượu trắng và đường ăn để sản phẩm nhanh chua trong thời gian khoảng năm ngày. Dưa ngon nhất khi vẫn giữ được màu sắc tươi ngon của các loại củ quả, có độ chua vừa phải không bị hăng cay, ăn giòn và không bị úng. Như vậy, dưa hành là một trong số đó.

Các phản ứng hóa học xảy ra khi muối dưa:

Xenlulozơ bị thủy phân một phần trong môi trường axit và lên men:

(C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O → nC₆H₁₂O₆.

Glucozơ trong điều kiện yếm khí bị chuyển hóa thành axit lactic

C₆H₁₂O₆ → 2CH₃- CH(OH)-COOH

Bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành không chỉ là một sự kết hợp độc đáo về mặt ẩm thực dân gian trong ngày tết mà còn hỗ trợ rất tốt cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Axit lactic giúp chuyển hóa thịt mỡ  thành axit béo và glixerol dễ dàng hấp thụ qua thành ruột.

(RCOO)₃C₃H₅ + 3H₂O → 3RCOOH + C₃H₅(OH)₃.

Còn axit lactic cũng tham gia phản ứng este hóa với ancol etylic góp phần giải rượu cho người dùng được tỉnh táo và bảo vệ sức khỏe trong ngày tết.

CH₃- CH(OH)-COOH + C₂H₅OH → CH₃- CH(OH)-COOC₂H₅ + H₂O

Chúc mọi người hưởng một cái tết an lành, hạnh phúc.

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng