PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP ĐỐT CHÁY ANCOL - HÓA 11

I. CƠ SỞ LÍ THUYẾT

- Phương trình tổng quát: 

  C_nH_{2n+2 – 2k}O_x + (3n + 1 – k – x)/2O₂ → nCO₂ + (n + 1 – k)H₂O

 - Nhận xét: 

 + Nếu n_CO2 < n_H2O → Ancol no có công thức chung là   C_nH_2n+2O_x

  + n_H2O - n_CO2 = n_{ancol no}.

  +  Theo ĐLBT nguyên tố O:

    a.n_ancol + 2n_O2 = 2n_CO2 + n_H2O

 

Dạng 1: Tính khối lượng của ancol từ CO₂ và H₂O

Tính khối lượng ancol đơn chức no (hoặc hỗn hợp ancol đơn chức no) theo khối lượng CO₂ và khối lượng H₂O:

     m_ancol  =  m_H2O – m_CO2/11

* Lưu ý: Khối lượng ancol đơn chức (hoặc hỗn hợp ancol đơn chức no ) còn được tính:

     m_ancol  = 18n_H2O  – 4n_CO2

Ví dụ: Đốt cháy hoàn toàn ancol no, đơn chức X thu được 4,48 lít khí CO₂ và 4,5 gam nước. Tính khối lượng của X

Gợi ý:

   n_CO2 = 0,2 mol

   m_X =  4,5 -  0,2.44/11 = 3,7g

Dạng 2: Tính thể tích oxi cần dùng để đốt cháy ancol no, đơn chức, mạch hở

  + n_{O2 cháy}  = 1,5n_CO2 → ancol no, đơn chức, mạch hở.

Ví dụ: Đốt cháy hoàn toàn 5,8(g) ancol no, đơn chức, mạch hở X cần dùng V lit khí O₂ (đktc) thu được 13,2(g) CO₂. Giá trị của V là

Gợi ý:

   n_CO2 = 0,3 mol → n_O2 = 0,3.1,5 = 0,45 mol

 → V_O2 = 10,08 lit

Dạng 3: Xác định công thức phân tử của ancol từ CO₂ và H₂O

 Số mol H₂O > số mol CO₂ là ancol no: C_nH_{2n + 2}O_x

→ Số mol ancol no = số mol H₂O – số mol CO₂

→ Số C = số mol CO₂/số mol ankan

Hay

  n = nCO₂/(nH₂O - nCO₂)

Ví dụ: Đốt cháy hoàn toàn ancol đơn chức X thu được 3,36 lit CO₂ (đktc) và 5,4g H₂O. Xác định CTPT của X

Gợi ý:

   n_CO2 = 0,15 mol

   n_H2O = 0,3 mol

→ n = 0,15/(0,3 – 0,15) = 1

CTPT của X là CH₃OH

Dạng 4: Xác định CTPT của ancol trong hỗn hợp từ CO₂ và H₂O

Tổng số mol ancol no = số mol H₂O – số mol CO₂

→ n_tb = số mol CO₂/tổng số mol ancol

Hay n_tb = n_CO2/(n_H2O – n_CO2)

 - Nếu 2 ankan là đồng đẳng kế tiếp thì n và m = n + 1

 - Nếu 2 ankan là đồng đẳng không liên tiếp

    n_tb = (na + mb)/(a + b)

trong đó: n và m là số C của 2 ancol

               a, b là số mol của mỗi ancol

Ví dụ: Đốt cháy hỗn hợp X gồm hai ancol đồng đẳng kế tiếp, thu được 5,6 lít CO₂ (đktc) và 6,3(g) H₂O.

Gợi ý:

   n_CO2 = 0,25 mol

   n_H2O = 0,35 mol

→ n = 0,25/(0,35 – 0,25) = 2,5

CTPT của 2 ancol là C₂H₅OH và C₃H₇OH

II. BÀI TẬP VẬN DỤNG

 

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn m gam ancol đơn chức A được 6,6 gam CO₂ và 3,6 gam H₂O. Giá trị m là

   A. 10,2 gam.                          

   B. 2 gam.                             

   C. 2,8 gam.                         

   D. 3 gam.

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp 3 ancol đơn chức, thuộc cùng dãy đồng đẳng, thu được 7,616 lít khí CO₂ (đktc) và 10,8 gam H₂O. Giá trị của m là

   A. 8,84.                                    

   B. 5,42.                                    

   C. 9,54.                                    

   D. 9,44.

Câu 3: Đốt cháy một ancol đơn chức, mạch hở X thu được CO₂ và hơi nước theo tỉ lệ thể tích 4:5. CTPT của X là

   A. C₄H₁₀O.                          

   B. C₃H₆O.                            

   C. C₅H₁₂O.                           

   D. C₂H₆O

Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 2 ancol no, đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng thu được 5,6 lít khí CO₂ (ở đktc) và 6,3 gam H₂O. Công thức phân tử của 2 ancol là

   A. C₄H₉OH và C₅H₁₁OH. 

   B. C₂H₅OH và C₃H₅OH.

   C. CH₃OH và C₂H₅OH.  

   D. C₂H₅OH và C₃H₇OH.

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng