TU THÂN, TỀ GIA, TRỊ QUỐC, BÌNH THIÊN HẠ

Đạo làm người được sắp xếp thứ tự các bước làm người như sau:

1. Tu Thân: Luôn nghiêm khắc với bản thân mình, sửa chữa những thiếu sót, không bảo thủ, luôn lắng nghe để nhận rõ sai sót nhằm hoàn thiện bản thân.

2. Tề gia: Chỉnh đốn gia đình, làm cho gia đình mình tốt đẹp, có nề nếp, gia phong.

3. Trị quốc: Cai trị, lo toan đất nước cho có kỷ cương, phép tắc.

4. Bình Thiên hạ: Khiến cho dân an, thiên hạ thái bình, lòng người quy thuận.

Tu thân chính là gốc rễ, lấy chữ "hiếu" làm nền tảng, hiếu kính với cha mẹ, ông bà phải yêu gia đình thì mới yêu quê hương, thì mới yêu Tổ quốc, phải tận hiếu thì mới có thể tận trung. Tu thân chính là nền tảng cơ bản nhất trong 4 bước kể trên. Chỉ có tu thân tốt thì mới có thể nói đến "tề gia, trị quốc, bình thiên hạ". Con người thường bị cảm xúc cá nhân chi phối dẫn đến làm sai, lạc ý chí dẫn đến những hành động thiên vị cá nhân. Tu thân chính là trau dồi, hoàn thiện bản thân, kiểm soát được lý trí, không được để tình cảm lấn át.

"Tề gia": tức là chỉnh đốn gia đình, gia tộc mình, làm cho gia đình mình tốt đep hơn. Gia đình là một tế bào của xã hội, có gia đình tốt đẹp thì mới có xã hội tốt đẹp. Bởi vậy, khi gia đình yên ổn thì mới có thể nghĩ đến chuyện "trị quốc, bình thiên hạ".

"Trị quốc, Bình thiên hạ" tức là cai trị đất nước sao cho có kỷ cương, phép tắc rồi mới làm cho dân chúng thái bình. Người cầm đầu, muốn lãnh đạo được dân chúng, cải tạo đất nước phải là người có đạo đức. Những người có đạo đức mới có khả năng thu phục lòng người, một khi đã có được lòng người thì sẽ có được đất đai, của cải. Từ của cải đó mới có thể đem lại lợi ích cho nhân dân.

Như vậy, để có thể "Tề gia, trị quốc, bình thiên hạ" tất cả phải dựa vào "tu thân". Bản thân tốt đep thì mới có thể làm tấm gương cho gia đình học tập và noi theo. Gia đình, là một tế bào của xã hội, dẫn dắt được gia đình thì mới có thể nghĩ đến việc trị dân, trị nước. Người đứng đầu của một đất nước phải có chính sách đạo đức nhân nghĩa thì mới làm cho dân chúng, thiên hạ được thái bình.

ST

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng