MÁ CỦA CHÚNG CON

     Thời con gái, má thường là người đưa cơm, làm cầu nối liên lạc cho cán bộ cách mạng. Có những lần bị giặc bắt, hành hạ, tra tấn dã man, nhưng má không khai báo một lời nào để đảm bảo an toàn cho cơ sở hoạt động bí mật.

    Khi hòa bình lập lại, trong không khí hân hoan tưng bừng chiến thắng của cả nước, má lặng lẽ cùng ba quay về quê, bắt đầu dựng lại màu xanh quê hương trên mảnh đất thân yêu. Ngày ấy, nhà mình ở Gò Trạng – nơi đồng khô cỏ cháy, mọi thứ hoang tàn, đổ nát, cuộc sống bắt đầu lại từ con số không. Má còn chưa biết trồng rau, trồng lúa. Vậy mà ba má vẫn lặn lội trèo lên ba gò hái chổi cùn, chổi đót, lá mao… vào hố bà Tường mở đất trồng khoai, trồng sắn để cải thiện cuộc sống, lo cho đàn con.

Nơi núi đồi đồng khô cỏ cháy
Từ sáng sớm bình minh đến chiều tà sẩm tối
Giọt mồ hôi của má ướt đẫm mỗi ngày trên lưng áo
Lay động cả đất trời, dịu nhẹ những cơn giông.

     Sau chiến tranh, bom đạn còn vương vãi khắp nơi, gieo rắc bao đau thương trong thời hậu chiến. Một ngày giáp Tết, ba cùng các thanh niên trai tráng trong làng xung phong vào đội rà phá bom mìn trên đồng bằng Hòa Bắc – gỡ bỏ những quả mìn còn sót lại.

     Sáng sớm hôm ấy, má dậy thổi cơm, gói ghém đồ ăn, nước uống và các vật dụng cần thiết vào ba lô cho ba mang đi. Hai anh em tôi bịn rịn đòi theo. Ba hứa: "Chiều về ba sẽ hái thật nhiều trái rừng cho các con!"

     Chiều đến, khi mặt trời sắp lặn, hai anh em ríu rít chạy ra ngõ, ngóng ba về với bao trái cây chín ngọt ngào thơm lựng mùi hương núi rừng. Bỗng một tiếng nổ lạnh lùng vang lên, tựa tiếng sét giữa trời quang. Tin dữ nhanh chóng truyền về: Đội rà phá bom mìn gặp nạn, nhiều người thương vong. Cả làng bỏ việc đồng áng, vội vã chạy lên núi tìm kiếm người thân. Tang tóc phủ đầy lên thôn xóm.

     Trời sẫm tối, ba vẫn chưa về. Hai anh em tiu nghỉu ngồi gục nơi cổng ngõ. Má đi làm đồng về, nhanh chóng vào nhóm bếp thổi cơm chờ ba.

     Bỗng có tiếng các chú hối hả chạy về báo tin: "Nhóm của anh hai bị nổ mìn, ảnh bị thương nặng, đang được đưa xuống thuyền đi bệnh viện rồi!"

     Má hốt hoảng lao đi, không kịp mang theo thứ gì. Trên con kênh vắng lặng, hai anh em – đứa xanh, đứa đỏ – rối rít chạy theo Má ơi! Má ơi!

Ba ơi! Trời đã xế chiều
Bữa cơm nóng hổi ba về cùng ăn
Ngõ quen bọn trẻ ngóng trông
Trời quang – tiếng sét mênh mông cõi lòng
Đũa rơi lúc má đang cầm
Lao ra kênh vắng âm thầm tìm ba...

     Tối hôm ấy, hai anh em ở nhà ôm nhau ngủ đói.

     Từ ngày ba nằm viện, má càng tảo tần hơn – vừa chăm con, lo việc đồng áng, vừa đi viện nuôi ba. Vai má gầy đi, hốc hác từng ngày. Rồi tết cổ truyền cũng đến. Cúng giao thừa xong, má ngồi xắt thịt, chuẩn bị đồ ăn mang vào bệnh viện cho ba. Hai anh em quanh quẩn bên má, má xắt được lát nào anh em bốc lấy cho vào miệng mà ăn ngon lành. Nhìn đĩa thịt trống trơn, má vứt dao đi, hai mắt đỏ hoe, những giọt nước mắt lăn dài lặng lẽ.

     Căn nhà tranh vách đất xơ xác buồn tủi, vắng bóng ba. Sân nhà, lá vàng rơi rụng nhiều hơn. Mấy con gà mái mẹ dắt đàn con vào tận trong bếp, xới tung tro bụi phủ đầy son nồi, chén đũa. Anh Hai có chiếc áo len xanh, em áo đỏ – mặc từ mùa mưa sang mùa nắng. Mồ hôi nhễ nhại, lấm lem, hai lỗ mũi sụt sùi như vẽ rồng vẽ phượng trên khuôn mặt trẻ thơ xanh xao, vàng vọt.

     Rồi ba xuất viện, trở về với má cùng các con. Ngôi nhà nhỏ lại rộn ràng tiếng cười. Gia đình mình đón thêm hai em nữa. Ba má mẫu mực, anh em hòa thuận, gia đình hạnh phúc.

     Hôm nay, mừng thọ má tròn 75 tuổi, đại gia đình tề tựu đông đủ về đây chúc thọ ba má. Riêng con, đang đi tập huấn tận Thái Nguyên, không thể về bên má bên ba. Con chỉ ngậm ngùi chúc phúc ở nơi xa.

Má ơi! sóng biển mênh mông,
Dạt dào tình cảm, tấm lòng bao la.
Dẫu con đi khắp nẻo xa,
Bóng hình má vẫn thiết tha trong lòng.

                                                                              Con của ba má