TIẾT THANH MINH

     Nhiều người dựa vào hai câu Kiều :

Thanh Minh trong tiết tháng ba.

Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh

     Để khẳng định là Lễ Thanh Minh là ngày người Việt tảo mộ và cúng kiếng ông bà.

     Truyện Kiều của cụ Nguyễn Du là nói chuyện bên Tàu :

"Rằng năm Gia Tỉnh triều Minh".

     Cho nên "lễ là Tảo mộ hội là Đạp thanh" là lễ và hội bên Tàu.

     Việt Nam ,một ngàn năm bị Tàu đô hộ thì văn hóa Việt ảnh hưởng của văn hóa Tàu là lẽ đương nhiên.

     Nhưng chúng ta không bị giặc Tàu đồng hóa vì chúng ta tiếp thu có chọn lọc và có điều chỉnh.

     Cái nào phù hợp với phong tục tập quán, dân tộc, địa lý ,thời tiết thì tiếp thu, không thì loại bỏ.

     Bên Tàu, khí hậu lạnh ,đến tháng ba ấm áp thì thích hợp cho lễ hội, nên đi tảo mộ, cúng lễ ông bà ,đi du ngoạn.

     Việt Nam thường chạp mả, cúng lễ vào tháng chạp, hoặc tháng giêng, sang tháng ba thời tiết bắt đầu nắng nóng nên không ai chạp mả vào tháng này.

     Người Tàu ở Việt Nam vẫn duy trì tập tục của họ nên tới Thanh Minh vẫn tảo mộ, cúng kiếng, một số người Việt bắt chước làm theo chứ không phải cổ truyền của người Việt.

     Lễ Thanh Minh năm nay vào ngày 5/4/2022 nhằm ngày 5/3/Nhâm Dần.

     Thường ngày lễ Thanh Minh vào ngày 4 hoặc 5 tháng 4 Dương lịch.

    Nhiều người thắc mắc tại sao các nước Á Đông sử dụng Âm lịch mà các tiết lại theo Dương lịch?

     Âm lịch là dựa theo mặt trăng, nhưng thời tiết thì lại ảnh hưởng bởi Mặt Trời ,bởi vậy các tiết thì tính theo Dương lịch.

     Trái Đất quay quanh Mặt Trời và tự quay quanh trục nên tùy vị trí mà có thời tiết khác nhau.

     Người ta chia làm 24 góc quay, mỗi góc 15° ứng với 15 ngày là một tiết(hình minh họa) ,như vậy có 24 tiết phân loại như sau :

*Biểu thị nóng lạnh thay đổi :

     Lập Xuân,Xuân phân,Lập Hạ ,Hạ chí ,Lập Thu,Thu phân, Lập Đông, Đông chí .

*Biểu thị nhiệt độ :

     Tiểu thử ,Đại thử ,Xử thử ,Tiểu hàn ,Đại hàn .

*Biểu thị liên quan đến mưa :

     Vũ thủy, Cốc vũ, Bạch lộ ,Hàn lộ, Sương giáng,Tiểu tuyết, Đại tuyết.

*Biểu thị sự vật ,hiện tượng :

      Kinh trập ,Thanh Minh, Tiểu Mãn ,Mang chủng.

     Người ta thường dựa vào các tiết để bố trí công việc phù hợp với thời tiết, nắng mưa.

     Nhất là nghề nông càng coi trọng các tiết để canh tác cho đúng thời vụ .

Thầy Nguyễn Văn Loan