PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP DUNG DỊCH AXIT TÁC DỤNG VỚI ION ALUMINAT (AlO2-)

I. CƠ SỞ LÍ THUYẾT

Cho từ từ dung dịch H⁺ vào dung dịch aluminat (AlO₂^-)

   H⁺ + H₂O + AlO₂^-  → Al(OH)₃ (1)

   Al(OH)₃ + 3H⁺  → Al³⁺ + 3H₂O (2)

Gọi T = n_H+/n_AlO2-

Gọi a, b, c là số mol của H⁺, AlO₂^- và Al(OH)₃

Trường hợp 1: T < hoặc = 1 chỉ xảy ra phản ứng (1)  

 → Sản phẩm tạo thành là chất kết tủa Al(OH)₃ và có thể có Al³⁺

 → n_{kết tủa} = n_H+ (c = a)

Trường hợp 2: T > hoặc = 4 cả 2 phản ứng (1), (2) đều xảy ra hoàn toàn  

 → Sản phẩm tạo thành là AlCl₃ và có thể có H⁺ dư.

   a > 4b

 → không có kết tủa.

Trường hợp 3: 1 < T < 4 phương trình (1) xảy ra hoàn toàn, phương trình (2) chỉ xảy ra 1 phần  

   b < a < 4b

 → Sản phẩm tạo thành là hỗn hợp Al(OH)₃ và AlO₂^-.

 → n_{kết tủa} = n_AlO2- - n_Al3+­ 

  n_Al3+ = (n_H+ - n_AlO2-)/3 

* Lưu ý:

 - Nếu dung dịch axit yếu như CO₂,... thì ion AlO₂^- chỉ tạo ra kết tủa Al(OH)₃.

AlO₂^- + CO₂ + 2H₂O  → Al(OH)₃ + HCO₃^-

 - Nếu hỗn hợp dung dịch gồm AlO₂^- và OH^- thì

 → n_Al(OH)3 = n_H+ - n_OH- (chỉ tạo ra kết tủa Al(OH)₃)

 → n_Al(OH)3 = (n_OH- + 4n_AlO2-)/3 (tạo ra kết tủa Al(OH)₃ và kết tủa tan 1 phần)

II. BÀI TẬP VẬN DỤNG

1. Cho từ từ 6,72 lit khí HCl (đktc) vào 600 ml dung dịch NaAlO₂ 0,3M thu được xgam kết tủa. Giá trị của x là

  A. 14,04.             

  B. 10,92.             

  C. 7,80                

  D. 12,86

2. Một dung dịch A có chứa NaOH và 0,3mol NaAlO₂. Cho 1 mol HCl vào A thu được 15,6g kết tủa. Tính khối lượng NaOH trong dung dịch A.

  A. 32g.                                 

  B. 16g.                  

  C. 32g hoặc 16g.                        

  D. 48g.

3. Hỗn hợp X gồm K, Al nặng 10,5 gam. Hoà tan hoàn toàn X trong nước được dung dịch Y. Thêm từ từ dung dịch HCl 1M vào Y nhận thấy khi thêm được 100 ml thì bắt đầu có kết tủa, và khi thêm được V ml thì thu được 3,9 gam kết tủa trắng keo. Giá trị của V và phần trăm khối lượng K trong X là

  A. 50 ml hoặc 250 ml và 74,29%   

  B. 50 ml hoặc 250 ml và 66,67%

  C. 150 ml hoặc 350 ml và 66,67% 

  D. 150 ml hoặc 250 ml và 74,29%

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng