VAI TRÒ CỦA TẦNG OZON, SỰ SUY GIẢM VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC

1. Tầng ozon là gì?

Ozon trong thiên nhiên tập trung chủ yếu ở tầng khí quyển cao (cách mặt đất khoảng 20 - 30 km) - gọi là tầng ozon.

2. Hoạt động và vai trò của tầng ozon

 - Ở điều kiện thường:

   O₃ → O₂ + O

 - Khi hấp thụ tia tử ngoại

   O₂ + O → O₃

 - Quá trình này diễn ra liên tục, liên tục giúp cho việc ngăn chặn tia tử ngoại xâm nhập vào trái đất để bảo vệ sự sống trên hành tinh này.

Như vậy, tầng ozon không dày và chắc như một tấm áo giáp thật đâu bạn nha.

3. Nguyên nhân gây ra hiện tượng suy giảm tầng ozon.

- Trong thời gian gần đây tầng ozon bị suy giảm nghiệm trọng tia cực tím xâm nhập vào quả đất đe dọa sự sống của tất cả chúng ta, cây cối và muôn loài trên hành tinh này.

- Nguyên nhân chính là chất làm lạnh trong tủ lạnh, máy điều hòa,... có tên gọi là freon (gọi chung cho nhóm hợp chất CFC gồm CCl₂F₂, CCl₃F,… ). Dung dịch freon rò rỉ từ trong tủ lạnh bốc hơi bay lên tầng ozon phá vỡ kết cấu của nó, làm suy giảm nồng độ khí ozon.

Dưới tác dụng của tia cực tím CFC bị phân hủy tạo ra Clo nguyên tử, và Clo nguyên tử có tác dụng như một chất xúc tác để phân hủy ozon. 

   CFCl₃ + hv → CFCl₂ + Cl^.

   CFCl₂ + hv → CFCl + Cl^.

Sau đó, các nguyên tử Cl, F, Br tác dụng huỷ diệt O₃ theo phản ứng:

   Cl^. + O₃ → ClO^. + O₂

   ClO^. + O₃ → Cl^. + 2O₂

Quá trình này liên tục xảy ra làm cho tầng ozon bị suy giảm nghiêm trọng và mất khả năng tái tạo.

Ngoài ra, các loại khí thải công nghiệp như NO_x, N₂O_y cũng gây ra hiện tượng suy giảm nghiêm trọng của tầng ozon.

4. Giải pháp bảo vệ mình trước sự suy giảm của tầng ozon và tái tạo tầng ozon là trách nhiệm của mỗi chúng ta.

- Với bản thân:

 + Tự bảo vệ mình khỏi sự tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Che chắn da, đeo kính râm, đội mũ nón khi đi ra ngoài nắng.

 + Tiết kiệm năng lượng, nước trong nhà và nơi làm việc.

 + Sử dụng ánh sáng tự nhiên trong nhà và nơi làm việc nếu có thể.

 + Tận dụng phương tiện giao thông công cộng hơn là dùng xe phương tiện cá nhân hoặc taxi nếu có thể. Thỉnh thoảng đi xe đạp hoặc đi bộ đến nơi làm việc.

 + Khi mua các sản phẩm máy lạnh, điều hòa, nên tìm loại ghi trên nhãn “không có CFC”.

- Với cộng đồng:

 +  Trồng cây gây rừng, phục hồi lại những mảng rừng xanh đã từng bị chúng ta phá nát.

 +  Hạn chế khí thải công nghiệp đến mức tối thiểu để bảo vệ môi trường và sự sống trên trái đất này.

 +  Giáo dục ý thức cộng đồng về vai trò của tầng ozon và kêu gọi mọi người chung tay khắc phục.

Tổ chức quốc tế đã chọn ngày 19 tháng 6 hàng năm là ngày ozon thế giới để nhắc nhở chúng ta chung tay bảo vệ và phục hồi lại tầng ozon nhằm bảo vệ sự sống trường tồn trên hành tinh xanh.

Trung tâm luyện thi, gia sư - dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng